LÝ LỊCH DI TÍCH

1. Tên gọi di tích:

   CHIẾN THẮNG CỒN SÓC.

2. Địa điểm, vị trí, đường đi đến:

   Cồn Sóc là tên gọi của một cồn đất, nằm giữa thôn Hòa Bình và thôn Mỹ Phước, nay thuộc đội 6A thôn Hòa Bình và đội 12 thôn Mỹ Phước xã Nam Phước, thành phố Đà Nẵng.

   Từ ngã ba Nam Phước theo đường tỉnh lộ ĐT 610 nối dài, thẳng về vùng Đông của huyện của 2km đến UBND xã Duy Phước đi tiếp khoảng 500m đến trạm Y tế xã Duy Phước, cách trạm Y tế khoảng 150m về phía Đông có ngã ba đường liên thôn Hòa Bình – Mỹ Phước. Từ đó đi về hướng Bắc khoảng 200m là đến di tích Cồn Sóc.

3. Sự kiện di tích:

   Năm 1966, trước sự lớn mạnh của lực lượng vũ trang ta và phong trào cách mạng đã làm cho chế độ của Mỹ - Ngụy lung lay. Để giành lại thế chủ động trên chiến trường bọn địch đã ráo riết chuẩn bị cho cuộc phản công mùa khô lần thứ nhất. Ở vùng Đông Duy Xuyên, bọn địch đã tập trung lực lượng càn quét đánh phá ác liệt vùng giải phóng.

   Tháng 2 năm 1966, một tiểu đoàn lính Bảo An, 100 tên cán bộ Bình Định, cùng bọn ngụy quyền lưu vong, cùng 1 đoàn xe bọc thép M114 có máy bay trực tiếp yểm trợ, càn quét vào xã Xuyên Quang (nay là xã Duy Phước) thực hiện bình định vùng giải phóng, chúng đi theo hướng đường tỉnh lộ 610, khi đi đến khu vực xóm Lương Hòa là căn cứ của bộ đội và du kích địa phương, chúng đánh hơi có lực lượng ta bên trong nên tràn vào trong xóm dùng hỏa lực, xe bọc thép và máy bay yểm trợ tấn công dữ dội nhằm tiêu diệt lực lượng ta. Lực lượng ta lúc này chỉ có 6 đồng chí du kích địa phương được trang bị súng trường, lựu đạn và trung liên. Lợi dụng địa hình, phòng tuyến vừa đánh trả vừa rút lui để bảo toàn lực lượng và tránh thiệt hại, tổn thất cho nhân dân. Nhưng khi rút lui đến rìa xóm thì bất ngờ bị địch bao vây tấn công từ nhiều hướng, pháo địch bắn phá dữ dội, 1 đồng chí du kích của ta bị thương, an hem còn lại bám phòng tuyến và quyết định chọn Cồn Sóc là một địa điểm có địa hình thuận lợi bám trụ chiến đấu.

   Trận chiến không cân sức giữa 6 chiến sĩ du kích xã Xuyên Quang cùng bọn địch tại Cồn Sóc, xảy ra từ 7 giờ sáng đến 13 giờ chiều các chiến sĩ ta đã mưu trí dũng cảm quyết chiến đấu đến hơi thở cuối cùng và đã đẩy lùi được trận càn quét của địch bảo vệ vùng giải phóng.

   Kết quả: Ta đã bắn rơi 1 máy bay, phá hủy 1 xe tăng M114 và tiêu diệt hàng chục tên địch, làm cho bọn địch môt phen kinh hồn, khíp vía tháo chạy khỏi làng.

   Nhưng chúng ta đã tổn thất rất nhiều, 6 chiến sĩ du kích xã Xuyên Quang đã chiến đấu ngoan cường đến viên đạn cuối cùng, các anh đã phá hủy vũ khí, tài liệu và dũng cảm hy sinh.

4. Khảo tả di tích:

   Cồn Sóc nơi xảy ra trận chiến không cân sức giữa 6 chiến sĩ du kích Xuyên Quang với tiểu đoàn lính Bảo An năm 1966, là một cồn đất nhấp nhô nằm giữa cánh đồng thuộc hai thôn Hòa Bình và Mỹ Phước nay thuộc đội 6A thôn Hòa Bình và đội 12 thôn Mỹ Phước. Sau ngày quê hương hoàn toàn giải phóng chính quyền địa phương đã cải tạo nơi đây thành đồng ruộng và giao cho nhân dân canh tác.

5. Loại hình di tích:

   Chiến thắng Cồn Sóc là di tích lịch sử.

6. Trạng thái bảo quản:

   Di tích lịch sử Chiến thắng Cồn Sóc nơi diễn ra trận chiến đấu giữa 6 chiến sĩ du kích với tiểu đoàn lính Bảo An năm xưa nay trở thành cánh đồng màu mỡ với nhiều vụ mùa năng suất bội thu, Đảng ủy, UBND và nhân dân địa phương dự kiến xây dựng bia tưởng niệm Chiến thắng Cồn Sóc tại một địa điểm thuận lợi sát đường giao thông cách Cồn Sóc 100m.

7. Cơ sở pháp lý:

   Hơn 30 năm sau ngày quê hương hoàn toàn giải phóng vững bước đi lên trong hòa bình độc lập và chủ nghĩa xã hội, cuộc chiến đấu chống ngoại xâm của nhân dân ta đã lùi dần về quá khứ nhưng những vết thương chiến tranh chưa phải là hết nhức nhối trên cơ thể của từng người xóm làng và trên quê hương Duy Xuyên. Trận chiến đấu không cân sức giữa 6 chiến sĩ du kich Xuyên Quang năm xưa đã đi vào lịch sử địa phương như một mốc son chói lọi để thế hệ trẻ chúng ta mãi mãi tôn vinh, đời đời ghi nhớ.

8. Phương pháp bảo vệ:

Để làm tốt công tác giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau. Đảng ủy, UBND, UBMTTQVN xã Duy Phước có kế hoạch xây dựng một bia tưởng niệm Chiến thắng Cồn Sóc tại nơi xảy ra cuộc chiến đấu năm xưa.