Từ năm 1925 của thế kỷ 20, tổ chức Hội Thanh niên Cách mạng Việt Nam ra đời và hoạt động, bước đầu đã có những tác động mạnh đến phong trào thanh niên, học sinh trong toàn tỉnh Quảng Nam và huyện Duy Xuyên.

Toàn cảnh Bia di tích Nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên của huyện Duy Xuyên

Ngày 3/2/1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, tiếp đến ngày 28/3/1930, Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam tỉnh Quảng Nam chính thức thành lập. Đảng bộ tỉnh xác định Duy Xuyên là địa bàn trung tâm có thể kết nối với Hội An ở phía Đông, Điện Bàn ở phía Bắc, với Thăng Bình, Quế Sơn ở phía Nam, với Đại Lộc, Nông Sơn ở phía Tây nên đã phân công Phó bí thư Tỉnh ủy - Phạm Thâm về Duy Xuyên trực tiếp bắt liên lạc với ông Nguyễn Thụy ở Tân Mỹ Đông, Hồ Duy Từ ở Mã Châu, Nguyễn Viết Phu ở Trà Kiệu, Trần Yến ở Ngũ Thôn, Phạm Độ ở Đông Yên là những người nòng cốt trong phong trào sách báo tiến bộ để xác định những nhân tố tiến bộ để tuyên truyền vận động giác ngộ cách mạng chuẩn bị điều kiện  thành lập Đảng. Đánh hơi được sự kiện chính trị sắp nổ ra ở trong vùng, địch tăng cường lùng sục gắt gao phối hợp với cả biện pháp thành lập các nhóm tai mắt chuyên chỉ điểm để lãnh thưởng. Trước sức ép từ phía địch, nhưng nhận được từ nhân dân những ủng hộ, che chở đầy tình nghĩa, kết hợp nhiều lần nghiên cứu thẩm định các cơ sở đã tiếp cận chủ nghĩa Mác-Lênin được truyền bá tại Duy Xuyên đến lúc chín muồi. Các thành viên hạt nhân tha thiết được đứng trong hàng ngũ tổ chức Đảng để có điều kiện phát triển phong trào cách mạng.

Đêm 30/4/1930, trên một chiếc thuyền bơi dọc bờ Bắc của sông Bà Rén, cách cầu trên dưới 1.500mét về hướng Tây, thuộc làng Tân Mỹ Đông, nay là vùng đất ven lũy tre thuộc khối phố Phước Mỹ 1, thị trấn Nam Phước, đồng chí Trần Đệ Quả công bố quyết định kết nạp năm đồng chí Lê Tuất, Nguyễn Thụy, Nguyễn Hoàng, Trần Cúc và Nguyễn Hứa vào Đảng Cộng sản Việt Nam; đồng thời thông qua quyết định thành lập Chi bộ Đảng. Chi bộ lấy tên Tân Mỹ Đông, do đồng chí Lê Tuất làm bí thư. Thời gian ngắn sau, chi bộ phát triển thêm ba đảng viên mới gồm Nguyễn Lương, Nguyễn Phồn và Nguyễn Kim. Chi bộ Đảng đầu tiên ở Duy Xuyên ra đời là kết tinh thành quả của cuộc vận động phong trào yêu nước kiên cường của các tầng lớp nhân dân. Theo hồi cố của các vị cán bộ lão thành cách mạng thì ngay trong đêm 30/4 rạng ngày 1/5/1930, để đánh dấu sự kiện thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên, các hoạt động treo cờ đỏ búa liềm, rải truyền đơn, treo biểu ngữ nhiều nơi, kỷ niệm ngày Quốc tế Lao động (1/5) dọc Quốc lộ 1A từ cầu Câu Lâu đến cầu Bà Rén và dọc theo Quốc lộ 14 H từ Nam Phước đi Trà Kiêụ - Thanh Châu - La Tháp - Thu Bồn, mở đầu cho phong trào đấu tranh cách mạng ở Duy Xuyên trong cao trào cách mạng 1930­-1931. Hình ảnh cờ búa liềm, nội dung truyền đơn biểu ngữ lần đầu tiên xuất hiện tạo nên không khí hồ hởi mới trong nhân dân Duy Xuyên, như mạch sóng ngầm chuyển tải các thông điệp về cuộc đấu tranh cách mạng, về đường hướng mới trong phong trào yêu nước vốn được nuôi dưỡng sâu đậm trong cộng đồng. Phía địch bên cạnh những phấp phỏng như ngồi trên chảo lửa, nhiều nơi lo sợ cơn bão lớn nên bắt đầu dè dặt trong các biện pháp đối phó. Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Tỉnh ủy, các chi bộ Mã Châu, Trà Kiệu, Ngũ Thôn và Đông Yên lần lượt ra đời. Chỉ trong thời gian 4 tháng sau đó, Phủ Duy Xuyên đã thành lập thêm được 5 chi bộ Đảng với 29 đảng viên. Để đáp ứng yêu cầu lãnh đạo phong trào cách mạng trong Phủ, Tỉnh ủy thống nhất thành lập Phủ ủy lâm thời Duy Xuyên gồm ba đồng chí Lê Tuất, Hồ Duy Từ, Nguyễn Viết Phu. Đồng chí Lê Tuất được bầu làm Bí thư Phủ ủy. Thông qua các hoạt động chỉ đạo phong trào cách mạng trong toàn Duy Xuyên, tổ chức đảng liên tục lớn mạnh sẵn sàng đương đầu với thế lực thù địch, đúc rút kinh nghiệm, sáng tạo nhiều phương pháp lãnh đạo tập hợp quần chúng trong mặt trận mới.   

Trong “Lịch sử Đấu tranh cách mạng của nhân dân Duy Xuyên dưới sự lãnh đạo của Đảng, tập 1, 1030-1954, xb 1996” của Đảng bộ Duy Xuyên đã nhận định: “Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam Phủ Duy Xuyên được thành lập đánh dấu bước ngoặt lịch sử quan trọng trong phong trào cách mạng Phủ nhà, đáp ứng được nguyện vọng thiết tha của các tầng lớp nhân dân trong Phủ trước bối cảnh lịch sử lúc bấy giờ. Từ đây qua từng chặng đường cách mạng, Đảng bộ đã lãnh đạo nhân dân trong Phủ, vượt qua mọi thác ghềnh hiểm trở, vững bước tiến lên theo con đường của Đảng đã vạch ra”.

Trải qua thời gian dài đấu tranh gian khổ, các đồng chí đảng viên ở chi bộ Tân Mỹ Đông đã trưởng thành nhiều mặt, được tổ chức phân công nắm giữ những nhiệm vụ quan trọng, làm nòng cốt trong các phong trào đấu tranh của Phủ Duy Xuyên. Nhiều đồng chí trong chi bộ bị địch bắt tù đày, tra tấn dã man vẫn anh dũng hiên ngang, không chịu khuất phục, quyết một lòng bảo vệ Đảng, bảo vệ nhân dân dù phải hy sinh  tính mạng như đồng chí Lê Tuất, Nguyễn Kim. 

Trải qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chi bộ Tân Mỹ Đông dù có nhiều tổn thất nhưng vẫn vững vàng lãnh đạo phong trào cách mạng. Huyện ủy Duy Xuyên ra đời trên cơ sở chi bộ Tân Mỹ Đông, đã lãnh đạo nhân dân toàn huyện tạo nên những chiến công oanh liệt góp phần đưa đất nước đến toàn thắng. 

Chi bộ đảng Tân Mỹ Đông được thành lập đầu tiên từ phong trào cách mạng đã để lại những kinh nghiệm quý giá nhằm thành lập các chi bộ khác ở phủ Duy Xuyên. Chi bộ đóng vai trò hạt nhân, ngọn cờ đầu trong phong trào cách mạng, được nhân dân che chở và đã lãnh đạo nhân dân trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc. Vì thế, nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên luôn được các thế hệ sau trân trọng, tự hào. Nhân dân nhận thức rõ chỉ có Đảng lãnh đạo, dân tộc mới thoát kiếp lầm than nô lệ.