Chiến thắng Cồn Sóc được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh tại quyết định số 135 ngày 10 tháng 01 năm 2008. Di tích Là một cồn đất, nằm giữa thôn Hoà Bình và thôn Mỹ Phước, nay thuộc xã Nam Phước, Đà Nẵng (đội 6A Hoà Bình và đội 12 thôn Mỹ Phước xã Duy Phước, huyện Duy Xuyên tỉnh Quảng Nam cũ). Ngày nay, tuy chỉ còn là một cánh đồng trù phú được người dân canh tác, nhưng nơi đây từng là chiến trường đỏ lửa, nơi sáu chiến sĩ du kích xã Xuyên Quang kiên cường chiến đấu và anh dũng hy sinh để bảo vệ vùng giải phóng. Chiến thắng Cồn Sóc đã trở thành biểu tượng của tinh thần quả cảm, ý chí bất khuất và lòng trung kiên của quân dân Duy Xuyên trong những năm tháng đầy gian khổ ấy.
Năm 1966, trước sự lớn mạnh của lực lượng vũ trang ta và phong trào cách mạng đã làm cho chế độ của Mỹ-Nguỵ lung lay. Để dành lại thế chủ động trên chiến trường, bọn địch đã ráo riết chuẩn bị cuộc phản công mùa khô lần thứ nhất. Ở vùng Đông Duy Xuyên cũ bọn địch đã tập trung lực lượng càn quét đánh phá ác liệt vùng giải phóng, nhằm tiêu diệt bộ đội và du kích địa phương, thực hiện chiến dịch bình định vùng giải phóng.
Khu tưởng niệm chiến thắng Cồn Sóc tại thôn Mỹ Phước
Tháng 2 năm 1966, địch huy động một tiểu đoàn lính Bảo An, khoảng 100 tên cán bộ Bình Định cùng lực lượng ngụy quyền lưu vong, phối hợp với xe đoàn xe bọc thép M114 và máy bay yểm trợ, tiến vào xã Xuyên Quang (nay là xã Nam Phước). thực hiện bình định vùng giải phóng, chúng đi theo hướng đường tỉnh lộ 610, khi đến khu vực xóm Lương Hoà là căn cứ của bộ đội và du kích địa phương, quân địch phát hiện lực lượng ta đang trú quân nên lập tức mở đợt tấn công dữ dội bằng, xe bọc thép, máy bay yểm trợ và hoả lực. Lực lượng ta lúc này chỉ có 6 đồng chí du kích địa phương được trang bị súng trường, lựu đạn và trung liên. Lợi dụng địa hình, phòng tuyến vừa đánh trả, vừa rút lui nhằm bảo tồn lực lượng và tránh thiệt hại, tổn thất cho nhân dân. Nhưng khi rút lui đến rìa xóm thì bất ngờ bị địch bao vây nhiều hướng và tấn công, pháo địch bắn phá dữ dội, 1 đồng chí du kích của ta bị thương nhưng các đồng đội còn lại không rút lui mà kiên quyết chọn Cồn Sóc – vị trí có địa hình nhô cao và thuận lợi quan sát – làm điểm trụ để chiến đấu tới cùng.
Từ 7 giờ sáng đến 13 giờ chiều hôm ấy, sáu chiến sĩ du kích xã Xuyên Quang đã bước vào cuộc chiến đấu không cân sức với một tiểu đoàn địch cùng xe cơ giới và máy bay yểm trợ. Các chiến sĩ đã mưu trí dũng cảm quyết chiến đấu đến hơi thở cuối cùng và đẩy lùi được trận càn quét của địch bảo vệ vùng giải phóng. Ta đã bắn rơi 1 máy bay, phá huỷ 1 xe tăng M114 và tiêu diệt hàng chục tên địch, làm cho bọn địch 1 phen kinh hồn khiếp vía tháo chạy khỏi làng. Nhưng chiến thắng ấy phải đánh đổi bằng sự hy sinh anh dũng của cả sáu chiến sĩ du kích. Các anh đã chiến đấu tới viên đạn cuối cùng và ngã xuống ngay trên mảnh đất Cồn Sóc thân yêu này, để lại một trang sử oanh liệt cho quê hương.
Bia tưởng niệm chiến thắng Cồn Sóc
Chiến thắng Cồn Sóc không chỉ là một trận đánh trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ, mà còn là biểu tượng của ý chí kiên cường của quân dân Duy Xuyên. Trong bối cảnh địch tập trung lực lượng mạnh, liên tục đánh phá vùng giải phóng, việc sáu chiến sĩ du kích chặn đứng cả một tiểu đoàn địch, buộc chúng phải rút chạy, có ý nghĩa rất lớn về quân sự và tinh thần.Sau ngày quê hương giải phóng, Cồn Sóc được cải tạo thành ruộng sản xuất, trở thành khu vực nông nghiệp màu mỡ của nhân dân hai thôn. Tuy chiến hào và dấu tích xưa không còn, nhưng ký ức về trận chiến vẫn được người dân lưu truyền và trân trọng.
Nhằm gìn giữ giá trị lịch sử và tạo điều kiện cho công tác giáo dục truyền thống, Đảng ủy, UBND và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Duy Phước cũ đã xây dựng kế hoạch dựng bia tưởng niệm Chiến thắng Cồn Sóc tại một vị trí thuận lợi gần tuyến giao thông chính. Công trình khi hoàn thành sẽ là điểm đến văn hóa – lịch sử quan trọng của địa phương, phục vụ nhu cầu tham quan, học tập của học sinh, thanh niên và du khách. Cồn Sóc – mảnh đất bình dị giữa những cánh đồng quê – đã trở thành trang sử vàng lưu dấu một chiến công oanh liệt của quân dân Duy Xuyên cũ. Chiến thắng Cồn Sóc mãi mãi là niềm tự hào của người dân xã Duy Phước cũ, đồng thời là di sản tinh thần quý báu cho muôn đời sau.